Rens Oving Nieuws 15 nov 2015, 20:34

Leestijd: 3 minuten

Oorlog voeren tegen IS: hoe doe je dat?

Syrische rebellen in gevecht met Islamistische Staat. Foto:ANP

Het is oorlog. Na de aanslagen in Parijs, opgeëist door Islamitische Staat (IS) is ook Nederland in oorlog met het zelfverklaarde kalifaat in Syrië en Irak.

Of eigenlijk was dat al zo, maar werd het niet zo genoemd. Want hoewel Nederlandse gevechtsvliegtuigen al meer dan jaar bombardementen uitvoeren in Irak viel het woord oorlog nauwelijks. Nee, tot vorige week heette het nog een strijd of een conflict, pas na Parijs is de oorlogstaal van stal gehaald.

Premier Rutte nam het woord zaterdag in de mond. „ISIS is de vijand”, zo zei hij. Op zondag ging de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb nog een stap verder. Hij wil voor eens en altijd afrekenen met de extremisten in Syrië en Irak. „Ik ben geen militair strateeg, maar als bestuurder zeg ik: het is tijd om die 40.000 tot 50.000 mensen die zich hebben aangesloten bij IS weg te vagen.”

Hoe doe je dat?

Maar hoe vaag je een groep terroristen zonder officieel land, die zich voor een deel in Europa, mogelijk zelfs in Nederland, verschuilen, weg?

Op de grond

„Wat Aboutaleb voorstelt, is in Syrië en Irak zeker mogelijk”, meent Ko Colijn, defensiespecialist van Instituut Clingendael. „50.000 man, zonder marine en zonder luchtsteun, daar lacht een militair normaal gesproken om. Maar dan heb je wel grondtroepen nodig. Er zijn ongeveer 80.000 vluchten boven Irak en Syrië uitgevoerd en IS zit er nog steeds. Je zult een grondoorlog moeten voeren en het lijkt er niet op dat de westerse coalitie bereid is om dat te gaan doen.”

Of zo’n grote grondoorlog uiteindelijk veel zin heeft is volgens Colijn overigens de vraag. „Je kunt de aanwezigheid van IS voor het grootste gedeelte wel wegvagen, maar de wortel van het probleem is daarmee niet verdwenen. De steun voor een extremistische beweging als IS, die vind je niet alleen in hun zelf uitgeroepen hoofdstad Raqqa, maar ook in de rest van het Midden-Oosten en Europa.”

Pro-IS demonstratie in de Haagse Schilderswijk. Foto:ANP

Ook thee drinken

Volgens Jelle van Buuren, terrorisme-expert bij het Centrum voor Terrorisme en Contraterrorisme heb je aan termen als oorlog dan ook helemaal niks als je de aantrekkingskracht van IS in Nederland wilt tegengaan. „Radicalisering staat en valt niet met het bestaan van IS. Er is nu eenmaal sprake frustratie, of die nu terecht is of niet, die tot extreme ideeën kan leiden.”

Om een kans te maken om radicalisering tegen te gaan moet de overheid volgens Van Buuren in de haarvaten van de samenleving gaan zitten. „Dan gaat het om de wijkagent, de sociale dienst en de jongerenwerker. Als zij contact hebben met bewoners, als zij weten er speelt en als er onderling vertrouwen is, dan maak je een kans. In de Schilderswijk zijn bezorgde, wanhopige, ouders uiteindelijk zelf naar de wijkagent gestapt omdat hun zoons werden geronseld door IS. En ik weet dat het soft klinkt maar om dat voor elkaar te krijgen, moet je af en toe thee met elkaar drinken.”