Hendriëlle de Groot Arbeidsmarkt 15 mei 2025, 15:29

Leestijd: 4 minuten

Quiet quitting: is het erg als werk gewoon werk is?

De term quiet quitting werd een paar jaar geleden geïntroduceerd op TikTok, maar de gedachte erachter is nog steeds relevant. Het draait om een simpele mindset-shift: stoppen met het idee dat werk boven alles gaat. Je doet je werk en daar blijft het bij. Geen overuren, geen extra taken waar je niet voor betaald wordt, geen appjes buiten werktijd. Is dat lui of is het gewoon gezond?

Wat is quiet quitting?

In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, heeft quiet quitting niets met ontslag nemen te maken. Het gaat om grenzen stellen. Je voert je taken uit zoals afgesproken, maar je rent jezelf niet meer voorbij voor een bonus die misschien nooit komt of een schouderklopje dat uitblijft.

De term werd in 2022 groot op TikTok nadat een video van onder andere Zaid Khan (@zaidleppelin) viraal ging. In de video legde hij uit dat je “niet ontslag neemt, maar simpelweg stopt met leven voor je werk”.

Werk als functie, niet als roeping

De term mag dan nog niet zo oud zijn, het gedrag zelf is dat wel. Al decennia lang zijn er mensen die hun werk als een functie zien, niet als roeping. Wat quiet quitting nieuw leven inblies, was de coronapandemie. We gingen thuiswerken, onze vrije tijd herwaarderen en dacht na over vragen als ‘waar doe ik het eigenlijk voor?’ Dit zette bij veel mensen een mentale omslag in gang.

In China ontstond rond dezelfde tijd het ‘lying flat’-fenomeen (tang ping), waarbij jongeren zich bewust terugtrokken uit de overwerkcultuur. Het werd een sociaal protest tegen de druk van eindeloze werkdagen en presteren. De beweging kreeg veel aandacht in 2021, onder andere door berichtgeving van de BBC en VRT.

Is quiet quitting luiheid of gewoon gezond?

Generaties voor ons werkten soms wel 30 jaar voor dezelfde werkgever, kenden een 40-urige werkweek als minimum en doken ook nog ’s avonds achter de laptop om hun e-mails te beantwoorden. In 2020 pleitte vakbond CNV voor een 30-urige werkweek. Voorzitter Piet Fortuin sprak zich daar kritisch over uit. MaatschapWij citeerde hem: „We houden elkaar gevangen in een ziek­makend en peperduur systeem. Hoewel er veel steun voor het plan was, is er bijna 2,5 jaar later niks veranderd. Waarom zit die 40-urige werkweek er bij ons zo ingebakken?”

Met name Gen Z doorbreekt dat patroon. Niet omdat jongeren te beroerd zijn om hard te werken, maar eerder uit noodzaak. Volgens de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2022 van CBS en TNO gaf 20 procent van de werknemers aan enkele keren per maand of vaker psychisch vermoeid te zijn door het werk. Dat is het hoogste percentage sinds het begin van de metingen in 2014. Ruim 1,6 miljoen Nederlanders gaan gebukt onder burn-outklachten, schreef Metro eerder.

Een vorm van zelfbescherming

Mogelijk spelen ook meerdere factoren een rol dan enkel werk bij het ontstaan van deze burn-outklachten. „Stress heeft altijd bestaan. Maar we staan tegenwoordig veel ‘aan’”, zegt stress-expert Caroline Hamming. We staan op maatschappelijk vlak onder grotere druk. Bijvoorbeeld omdat we vooral inspannende mentale arbeid verrichten of omdat we geen huis kunnen vinden. Daardoor zijn onze dagelijkse stresslevels gestegen.” 

Quiet quitting is eerder een vorm van zelfbescherming. Een manier om werk behapbaar te houden, zonder dat je er zelf aan onderdoor gaat. Is het dan zo erg om te zeggen: ‘Ik doe wat er van me gevraagd wordt. Niet meer en niet minder’?

De andere kant: werkgevers onder druk

Meer vrije tijd om door te brengen met familie, vrienden of jezelf. Klinkt ideaal, maar voor werkgevers is die houding soms lastig. Groei, winst en continuïteit vragen om inzet, vaak meer dan een functieomschrijving beschrijft. De Nederlandse werkcultuur kenmerkt zich bovendien door hoge productiviteit, ‘afspraak is afspraak’ en strakke deadlines.

Wie daar niet aan meedoet, valt op. En dat roept de vraag op: wat betekent het om je volledig in te zetten, als het als afwijkend wordt gezien als je grenzen stelt?

Experimenten met 30-urige werkweek

Maar er zijn signalen dat het anders kan. Zo experimenteerde Amazon in 2016 al met een 30-urige werkweek tegen 75 procent van het salaris. Hoewel de proef kleinschalig bleef, rapporteerden deelnemers minder stress en meer tevredenheid, aldus The Washington Post.

Sommige mensen experimenteren ook individueel met minder werken. Zo sprak Metro met Giel Boes, die twee keer was geveld door een burn-out en daarna de keuze maakte om vier uur per dag te werken. Hij scheef het boek In tien stappen elke middag vrij.

De echte vraag: waar ligt de grens?

Quiet quitting stelt niet zozeer de werknemer ter discussie, maar het systeem waarin ‘meer’ beter is; de ratrace waarin veel werknemer zich gevangen voelen. Het werk gaat maar door, zelfs als dat ten koste gaat van vriendschappen of je relatie. Misschien ligt daar de kern van de discussie: is het erg als werk gewoon werk is? Leef je om te werken of werk je om te leven?

Werkende jongeren vaker thuis door psychische klachten: zo herken je een burn-out

Dagdieverij, oftewel lummelen onder werktijd, neemt toe – wat is het en wanneer loop je risico?

Reacties