Hoe is de arbeidsmarkt voor zzp’ers sinds 1 januari?
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2017%2F09%2F904176b5f6bd0f9f96bcc80a65e07f79-1505474111.jpg)
De Belastingdienst handhaaft sinds 1 januari de regels tegen schijnzelfstandigheid actiever. Er was rondom de jaarwisseling de nodige paniek onder zzp’ers en opdrachtgevers, maar vooralsnog lijkt een grote verschuiving op de arbeidsmarkt uit te blijven.
Schijnzelfstandigheid betekent dat iemand een opdracht doet als zelfstandig ondernemer, maar volgens de regels eigenlijk in loondienst is. Dit wordt ook wel verkapt dienstverband genoemd. De opdrachtgever is dan eigenlijk werkgever, maar betaalt niet de belastingen die horen bij loondienst.
Naheffing sinds begin van het jaar
Werkgevers kunnen sinds 1 januari een naheffing krijgen als blijkt dat ze zelfstandigen inhuren voor werk dat in een vast dienstverband moet worden gedaan. Boetes worden dit jaar nog niet uitgedeeld.
In december en januari schreven tienduizenden zzp’ers zich uit bij de Kamer van Koophandel, vermoedelijk door de actievere handhaving. In april is het aantal zzp’ers in Nederland vrijwel gelijk gebleven. Dat was voorgaande maanden ook al het geval, volgens cijfers van de Kamer van Koophandel. Hiermee stabiliseert het aantal zelfstandigen. Tot voor kort was er een continue stijging zichtbaar.
Het aantal stoppers steeg met bijna een kwart vergeleken met april vorig jaar en het aantal starters daalde met ongeveer een vijfde. Per sector waren er verschillen. Zo was er wederom een daling van het aantal zzp’ers in de zorg en de bouw. Vrijwel alle andere sectoren lieten een lichte plus zien.
Randstad: geen grote verschuiving in arbeidsmarkt
Randstad zei een paar weken geleden nog steeds geen grote verschuiving in de arbeidsmarkt te zien na 1 januari. Topman Jeroen Tiel ziet nog niet dat zzp’ers massaal stoppen. De impact van de handhaving wordt wel zichtbaarder, ziet Randstad op basis van het aantal startende en stoppende zzp’ers.
Randstad benadrukt dat nog veel onduidelijk is over de handhaving. „Het is cruciaal voor betrokkenen dat er duidelijkheid komt”, zei Tiel. Anders is er sprake van een „soort niemandsland” en dat pakt voor niemand positief uit, denkt hij.
‘Terughoudendheid zzp’ers’
De NOS merkte dat terughoudendheid om zzp’ers in te huren iets minder wordt bij opdrachtgevers en dan vooral in de zorg. In die sector ontstonden problemen door de afschaffing van zzp’ers. Zorginstellingen proberen mensen in loondienst te krijgen, maar niet genoeg mensen willen dat. En dus blijft er behoefte aan zzp’ers.
In sommige sectoren, zoals de kinderopvang, wordt volledig afstand gedaan van zzp’ers, zei Randstad-topman Tiel. Maar Tadaah, een online dienstenplatform voor de sector, spreekt van „de comeback van zzp’er”. Volgens de NOS worden vooral bij kleinere organisaties in de kinderopvang weer ZZP’ers ingezet.
Zzp-diensten in kinderopvang
In het eerste kwartaal van 2025 daalde de inzet van zzp’ers in de kinderopvang met 75 tot 80 procent. Volgens Steven Lenderink (Tadaah) verhoogde dit de druk op vaste medewerkers. Het ziekteverzuim is in de kinderopvang redelijk hoog (10 procent), maar dit werd dus niet meer opgevangen door zzp’ers.
Vanaf medio maart nemen zzp-diensten in de kinderopvang volgens het platform weer toe. Dat komt volgens Lenderink omdat er meer duidelijk wordt over de voorwaarden over het inzetten van zzp’ers. „Steeds meer kleinere en middelgrote kinderopvangorganisaties geven aan dat ze zich hebben laten voorlichten en met hulp van hun accountant en arbeidsrechtadvocaat concludeerden dat zzp-diensten wel degelijk mogelijk zijn.”
Lenderink haalt het Uber-arrest aan, die volgens hem bekrachtigt dat een zzp’er hetzelfde werk kan doen als een vaste medewerker.
Terugblik op incidenten Bevrijdingsdag: ‘Goed opgepakt, maar we zijn naïef’