Sophie Rietmulder Geld & Carrière 16 apr 2025, 11:49

Leestijd: 3 minuten

Bijna 1 miljoen Nederlanders kampen met betalingsachterstand: gemeenten grijpen in

Ruim 1 miljoen keer kregen gemeenten vorig jaar een seintje over een betalingsachterstand bij huur, de zorgverzekering, bij energiemaatschappijen en gemeentebelastingen. Dat blijkt uit een jaarrapportage van Divosa. De cijfers laten zien dat steeds meer Nederlanders moeite hebben om vaste lasten te betalen en dat gemeenten vaker ingrijpen om grotere problemen te voorkomen.

Gemeenten zijn inmiddels behoorlijk actief als het gaat om vroegsignalering: bij acht op de tien meldingen wordt geprobeerd contact te leggen met de inwoner in kwestie. En dat is hard nodig, want bijna de helft van deze meldingen komt van mensen die zes maanden eerder al met betalingsproblemen te maken hadden.

Niet zomaar een briefje in de bus

Volgens het onderzoek werden er vorig jaar bijna 800.000 hulpaanbiedingen gedaan aan mensen met een betalingsachterstand. Om hen te bereiken, zetten gemeenten steeds vaker verschillende manieren in: aanbellen, bellen, een appje sturen. Alles om maar in contact te komen. En dat loont, want hoe persoonlijker het contact, hoe groter de kans dat iemand wordt bereikt.

Toch blijkt uit de cijfers dat dit niet altijd makkelijk is: slechts in één op de vijf gevallen lukt het om daadwerkelijk contact te leggen. In absolute aantallen werden er ruim 157.000 mensen bereikt, dat is 14 procent meer dan in 2023.

„De aanhouder wint”, concludeert Divosa. Gemeenten die vaker proberen contact te leggen, boeken ook meer succes. Telefonisch contact leggen of aan de deur aanbellen werkt het beste, vooral bij achterstanden bij energiebedrijven en verhuurders.

Hulp? Graag, maar niet altijd

Als het contact eenmaal gelegd is, blijkt dat ruim een derde van de mensen openstaat voor hulp. Slechts een klein deel wordt doorgestuurd naar uitgebreide schuldhulpverlening. Vaak is het genoeg om op tijd een zetje te krijgen om grotere problemen te voorkomen.

Volgens Divosa is het dan ook belangrijk om de effectiviteit van vroegsignalering verder te verbeteren. Gemeenten, het Rijk en de betrokken vaste lastenpartners zijn daar al mee bezig.

Zorgverzekering bovenaan, water stijgt snel

Net als in voorgaande jaren komt het grootste aantal meldingen van zorgverzekeraars. Niet zo gek, want een zorgverzekering is verplicht én vaak een van de eerste rekeningen die wordt overgeslagen als het financieel moeilijk wordt. Met het recente nieuws dat de kosten van de zorgverzekering tot wel 199 euro per persoon per jaar kunnen stijgen in 2027, zal dit ook een lastige kwestie zijn om op te lossen.

Opvallend: het aantal meldingen van drinkwaterbedrijven is bijna verdubbeld. Deze betalingsachterstand heeft volgens Divosa vooral te maken met een verandering in het facturatiesysteem van sommige waterbedrijven. Die zijn namelijk overgestapt van kwartaal- naar maandfacturen.

Zorgelijke cijfers

Hoewel het positief is dat steeds meer mensen bereikt worden, zit het onderliggende probleem dieper. Want wie structureel zijn rekeningen niet meer kan betalen, zit vaak al in een zorgelijke financiële situatie. Vroegsignalering helpt om grotere schulden te voorkomen, maar het groeiende aantal meldingen wijst ook op een samenleving waarin steeds meer mensen moeite hebben om rond te komen. Hogere prijzen, vaste lasten die blijven stijgen en betalingen die blijven liggen zijn allemaal signalen dat het water veel mensen financieel aan de lippen staat.

Dit is de inkomenseis voor een gemiddelde huurwoning in de vrije sector: ‘Ver boven modaal inkomen’

Zijn de zorgen over de digitale euro terecht? Dit zijn de risico’s (en wat niet klopt)

Reacties