Erik Jonk
Erik Jonk Entertainment 18 jul 2019
Leestijd: 5 minuten

Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles

In totaal trekken vanaf donderdag 18 juli, verspreid over vier dagen, 220.000 mensen naar de uitverkochte Zwarte Cross in de Achterhoek. Wat is toch de aantrekkingskracht van dit grootste betaalde festival van Nederland?

Grappig, creatief, groots, feestelijk en gevarieerd. Die vier begrippen zou Metro op Post-its schrijven als samenvatting van de Zwarte Cross in Lichtenvoorde. Verslaggever Erik Jonk bezocht het festival vier keer ‘de volle mep’ (vier dagen) en laat zijn licht schijnen over het succes. De slogan deze 23e editie: Niks is onmogelijk. En zo is het op de Zwarte Cross maar net.

Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles
Touwtje springen? Op de Zwarte Cross 'bijzonder gewoon'. Foto: De Feestfabriek

Wie komen er eigenlijk?

Mensen die slechts denken een idee over de Zwarte Cross te hebben, zeggen ‘allemaal boeren die heel hard zuipen’. Ja, plattelandsjongeren voor wie het Achterhoekfestijn het feest van het jaar is, zijn er volop op festivalterrein De Schans. Maar de weide wordt nogal bevolkt door een gemêleerd gezelschap. Vooral in het weekend zijn er veel gezinnen met kinderen, waarbij de kroost zich kan vermaken op een eigen terrein, Het Blagenparadijs. 37 procent van de bezoekers komt uit Gelderland, dan volgen Overijssel en Brabant. Zeeuwen en Flevolanders komen het minst, zo blijkt uit Zwarte Cross-onderzoek. Ruim 85 procent van de bezoekers heeft een mbo- of hbo-opleiding, 39 procent van de festivalgangers is single. Ruim de helft is tussen de 19 en 35 jaar, 1 op de 10 minderjarig en ook 10 procent tussen de 46 en 65 jaar.

Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles
De hoofdingang van deze editie. / Vincent Jannink | ANP

Wat zien en horen zij?

Een complete festivalstad met 41 podia en weides en een bizar gevarieerd aanbod. De muziek loopt uiteen van pop, rock, dance, après-ski, blues tot reggae en covers in de zogeheten Undercovertent. Zo’n duizend (!) theaterartiesten zijn er actief. De oren worden getrakteerd op motor- en autocrossgeweld (professionals en amateurs in zelfgebouwde creaties). Stuntmannen en -vrouwen vliegen vooral op motoren hoog door de lucht (dit jaar zien we een tandembackflip als wereldprimeur), de kermis draait en de marktkooplui verkopen. Het voedselaanbod is nogal divers, van een pannenkoek tot luxe snack uit snackmuur La Clique Claque. Deze ‘snackmuur met Michelinster’ is nieuw. Rik Jansma, chef van restaurant Basiliek in Harderwijk, bedacht enkele sterrensnacks die je uit de muur kunt trekken. Zoals: Kemperlandhoen met zwarte truffelprei en Patra Negra-ham.

Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles
Stuntmannen en -vrouwen vliegen wat af. / Vincent Jannink | ANP

Altijd een knipoog

Hoewel de Zwarte Cross natuurlijk serious business is (het aantal fulltimers bij organisatie Feestfabriek Alles Komt Goed is veertig), is er altijd die fijne minder serieuze knipoog. In persberichten, het festivalmagazine, op de website… werkelijk álles kent een grappige draai. Alleen de bordjes op het festival zijn al een feest op zich (511 stuks deze editie). Boven een shoarma-tent hangt gerust broodje schoap, op een verwijsbord vind je slechts ‘volg je hart’ en verder zijn er jaarlijkse vondsten als ‘Hand in hand, karbonade’ en ‘Gay doen is belangrijker dan winnen’.

Zwarte Cross Gijs Jolink tante Rikie
Festivaldirectrice Tante Rikie en Gijs Jolink, een van de festivalbazen. / Vincent Jannink | ANP Foto: ANP / Vincent Jannink

Grappig, grappiger, grappigst

Er zal wat af gelachen worden in die genoemde Feestfabriek tijdens het nadenken over het volgende festival (en dat slaat over op het publiek). Jaarlijks bedenkt de organisatie de grappigste dingen en niet alleen op 1 april. Op laatstgenoemde datum werd ooit bekendgemaakt dat de Zwarte Cross zou verhuizen naar het Lowlandsterrein (volkswoede!) en ook werden een keer louter verzonnen artiestennamen als Slow Tea en De Trampoline Pissers bekendgemaakt. Het online geklaag was niet van de lucht. Maar ook de kerkdienst in de Megatent op zondagmorgen (deze keer met Typhoon), de naam van de luxe camping met ingerichte tenten (Grasnapolsky) of het feit dat bedacht werd dat je vanaf een reuzenglijbaan vanaf de camping het festivalterrein op kon glijden: grappig, grappiger, grappigst. Lees de antwoorden op de veelgestelde vragen op Zwartecross.nl maar eens. Serieuze zaken, met altijd een twist. Of er stroom is op de camping? „Alleen om je telefoon op te laden. Stroom genoeg, vonden wij. De mammoets konden vroeger ook prima zonder.”

Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles
De datum voor volgend jaar is al bekend. / Vincent Jannink | ANP

Eén grap was op het randje en werd gecanceld. Allochtonen zouden in 2008 op vertoon van hun buitenlandse paspoort gratis entree krijgen (bedacht omdat er zelden allochtonen op de Zwarte Cross worden gespot). Er werd geklaagd bij de Commissie Gelijke Behandeling op basis van artikel 1 van de Grondwet. Het festival scoorde volop aandacht, maar besloot van het idee af te zien. „De Zwarte Cross-actie is er niet om bepaalde lieden een podium te geven om hun onvrede te uiten over maatschappelijke ontwikkelingen”, zo werd bekendgemaakt.

Principes

De festivalbazen Gijs Jolink (zoon van Normaal-zanger Bennie) en Hendrik Jan Lovink en natuurlijk de befaamde festivaldirectrice Tante Rikie houden zich met alle medewerkers vast aan principes. Zo moet een entreekaartje altijd betaalbaar zijn. Maar vooral: servicekosten en betalen om je auto om een stuk gras te parkeren, dat vindt de Zwarte Cross totale onzin. De betaalbare tickets hebben als consequentie dat je nooit artiesten van het kaliber Metallica, Foo Figthers of Muse op de Zwarte Cross-mainstage zult vinden. Enkele van de grootste namen dit jaar? The Black Eyed Peas, White Lies, Scooter, De Staat… dat werk. Gitarist Angus Young woont op fietsafstand van de Zwarte Cross in Aalten, maar zijn wereldberoemde band AC/DC zul je in Lichtenvoorde niet zien.

Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles
Gescheiden afvalinzameling op het terrein van de Zwarte Cross. / Vincent Jannink | ANP
Op de Zwarte Cross kan (bijna) álles
Het eerste mindervalidenhotel (Miva Las Vegas) op een festival. / Vincent Jannink | ANP

Dartkampioenschap

En zo is niet álles mogelijk op de Zwarte Cross, gelet op de slogan. Maar dan is dan bewust voor gekozen. En anders? Niks is onmogelijk, tenzij het niet mogelijk is. Dan bedenk je gewoon iets anders leuks en minstens iets opvallends. Zoals medewerkers die plastic dit jaar scheiden van ander afval. En de opening van het eerste mindervalidenhotel op een festival (Miva Las Vegas). Weet je wat, dachten ze op de Zwarte Cross ook? We doen het Open Achterhoeks Kampioenschap Darten. En we laten er maar twee kans maken. Het werd mogelijk: donderdagavond om 20.30 uur wordt deze titelstrijd voor de tienduizenden campinggasten in de Megatent gespeeld. De eerste wedstrijd is meteen de finale. De deelnemers? Niks is onmogelijk. Dat zijn dus ‘gewoon’ Raymond van Barneveld en Michael van Gerwen.

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.