Laura Romanillos Dossier 7 apr 2018, 14:17

Leestijd: 7 minuten

Hup moeders, aan het werk

Parttime werken of fulltime, dat is een keus die sommige ouders niet maken: zij werken gewoon helemaal niet. De een vindt een thuisblijfmoeder, of -vader, dom stofzuigervee dat teert op de centen van een ander. De ander vindt thuisblijven bij de kinderen juist een slimme keus: kinderen zijn thuis bij hun ouders het beste af, en ze zijn maar één keer jong dus daar kun je het beste maar van genieten.

Om te beginnen, thuisblijven met de kinderen is níet de hele dag koffie danwel sherry drinken. De naam stofzuigervee doen de thuisblijfmoeders wél eer aan, temeer omdat dat klusje binnen een paar uur, en dat is in het beste scenario, weer teniet gedaan wordt door de snotaap die net in de zandbak gespeeld heeft/een boterham eet, of gewoon zijn snotapending doet.

Gelukkiger

Nee, het thuisblijfmoederschap gaat zeker niet over rozen. Dat blijkt ook uit een groot Amerikaans onderzoek onder zestigduizend vrouwen: werkende vrouwen met kinderen zijn een stuk gelukkiger. Van de ‘stay-at-home-moms’ zei 26 procent zich regelmatig verdrietig te voelen. Bij de werkende ‘moms’ was dat maar 16 procent, net zo vaak als de vrouwen zonder kinderen thuis. Ook andere negatieve emoties, zoals zorgen, stress, woede en depressie komen veel vaker voor bij de thuisblijfmoeder.

Desalniettemin kiest één op de tien verse moeders ervoor om te stoppen met werken. Met betaald werken, wel te verstaan. Want dat een hele dag bij de kinderen zijn niet bepaald een walk-in-the-park is, zelfs als je daadwerkelijk gaat wandelen in het park, daarover zijn de meeste mensen het eens. Metro deed onderzoek, bijna 700 mensen vulden de enquête in, en 84 procent van de lezers vindt voor kinderen zorgen net zo goed werk, alleen dan onbetaald.

Risico

,,Het ís ook werk’’ beaamt hoogleraar economie Janneke Plantenga van de Universiteit Utrecht (zelf één kind, werkte toen dochter jong was vier dagen in plaats van vijf, partner ook). ,,Opvoeden en zorgen voor kinderen is buitengewoon belangrijk. Maar afstand nemen van de arbeidsmarkt is natuurlijk wel heel risicovol.’’ En dat is precies ook wat de overheid een doorn in het oog is; de financiële afhankelijkheid van vrouwen. Nog niet eens de helft van de vrouwen kan nu haar eigen broek ophouden en dat is een slechte zaak. En dus moet moeder aan het werk. En flink ook, want als het aan emancipatieminister Van Engelshoven ligt, is een laf dagje deeltijd niet genoeg, ook niet de 24 à 26 uur die moeders met thuiswonende kinderen gemiddeld werken. Ze kondigde in haar emancipatienota maatregelen aan als langer verlof voor vaders, meer kinderopvangtoeslag en belastingmaatregelen die werken aantrekkelijker moeten maken.

Toch is dat deeltijdwerken van moeders wél heel belangrijk, vindt hoogleraar Plantenga. ,,Nederland is heel goed in deeltijdwerken’’ zegt ze. ,,De arbeidsdeelname van vrouwen, ook moeders, is een van de hoogste in Europa. In veel landen is er niet veel werk te vinden als je niet fulltime aan de slag wil. Hier wel. En vergeet niet dat veel moeders het fijn vinden om óók werknemer te zijn, om iets te doen met hun opleiding, collega’s om zich heen te hebben.’’ En ook zij schetst het doemscenario; wat als de kostwinner in het kostwinnersgezin er vandoor gaat of onder de bus komt? ,,Rondkomen als alleenstaande ouder van een uitkering, al dan niet met alimentatie is echt geen vetpot. Dus ga deeltijdwerken. Bovendien is het altijd makkelijker om weer terug te komen als je een voet op de arbeidsmarkt houdt.”

Prinsesje

,,Zonde van je opleiding. Je komt er nooit meer tussen. Zonde van je werkervaring. Je neemt grote risico’s voor later, hoe moet dat met je pensioen? Je wordt financieel afhankelijk van je partner. Je bent een luxeprinsesje. Je ontwikkeling stopt. Je hebt niets meer te vertellen: je wereld wordt klein.” Nicole Orriëns heeft ze allemaal voorbij horen komen, de commentaren van anderen op de keuze om thuis te blijven bij de kinderen. De hare zijn inmiddels 14, 16, 18, 20 en 22, maar nog steeds zorgt ze dat ze thuis is als ze uit school komen. Dat kan ze, want ze werkt inmiddels als blogger – ze heeft er onder andere een voor thuisblijfmoeders: www.hetmoederfront.com. ,,Ik koos voor fulltime moederen omdat ik, ook vanuit mijn studie ontwikkelingspsychologie, het belangrijk vond bij mijn kind, en later kinderen, te zijn. Van baby tot puber: het is belangrijk dat je er bent. Afwezigheid kun je wat mij betreft niet compenseren met zogenoemde quality time. Het zit ‘m in het gewone, het alledaagse, en dat je er dan gewoon bént.’’

Ze wordt gek van het gedram dat moeders moeten werken. ,,Ik vind dat de kijk op thuisblijfouders moet veranderen. Anno 2018 is het ‘not done’ om te kiezen voor fulltime zorgen voor kind en gezin. Eigenlijk is zelfs parttime werken al niet oké. Je moet fulltime buitenshuis aan de slag. Dat moet niet worden afgedaan als ‘niet gebruik maken van je keuzevrijheid’ of als een symptoom dat je gehersenspoeld bent door de moederschapsideologie. Wat probeert de overheid dan te doen? Die probeert net zo goed ouders te hersenspoelen, maar dan met de arbeidsmarktideologie. En dat onder het mom van bevrijding en emancipatie van de vrouw.’’

Stofzuigen

Op dit moment, maar dat is natuurlijk precies wat het is, een momentopname, is het niet al te moeilijk om weer aan een baan te komen, mocht je je carrière als stofzuigende snottebellenveger thuis toch willen verruilen voor werk waar je wél geld voor krijgt. Werkgevers in de zorg, de bouw, het onderwijs en in de techniek staan te springen om personeel. Helemaal als je eerder in deze sectoren hebt gewerkt, heb je ook nu goede kansen om aan het werk te komen, signaleert het UWV.

Toch zit je dan toch niet binnen een week weer achter een bureau, met koffie uit een automaat. Freek Kalkhoven, arbeidsmarktadviseur bij UWV: ,,Omdat de arbeidsmarkt niet stil staat, kan bepaalde kennis of vaardigheden bij ouders die een tijdje voor de kinderen hebben gezorgd zonder dat ze daarnaast hebben gewerkt, verouderd zijn. Als je weer aan de slag wil, is een korte opleiding of cursus een goede start om weer up-to-date te raken binnen je vakgebied.’’

Zelf kiezen

Elly Mulder (50) loopt daar ook tegenaan. ,,Toen mijn dochters halverwege de middelbare school waren, wilde ik weer aan het werk. Maar het uitzendbureau wilde me niet eens inschrijven. Ze zouden me toch niet kunnen helpen, zeiden ze. Ook bij het UWV en de gemeente konden ze niks voor me doen, omdat ik ook geen uitkering kreeg.” Mulder was ooit secretaresse, maar toen de kinderen jong waren verhuisden ze voor het werk van haar man en besloten ze gezamenlijk dat Mulder niet opnieuw aan het werk zou gaan. ,,Dát is waar emancipatie voor mij om draait, dat je de keus kunt maken.’’ Haar kennis als secretaresse was toen Mulder wilde herintreden verouderd. Ze besloot zich om te laten scholen. ,,Ik was al lachbegeleider en ben een coachopleiding gaan doen. Nu heb ik mijn eigen praktijk. Ik ben dan misschien niet financieel onafhankelijk zoals de minister het wil, maar ik ben wel onafhankelijk. Ik had de tijd die ik met mijn dochters heb doorgebracht nooit willen missen. Ik denk wél dat het belangrijk is om je, ook als je niet buitenshuis werkt, te blijven ontwikkelen. Dat er iets op je cv blijft staan.’’

OVER METRO DOSSIER

Elke zaterdag vind je bij Metro verhalen over spraakmakende zaken. We kennen het, doordeweeks moet alles vlug, maar gelukkig is er in het weekend tijd om lekker lang te lezen over opzienbarende onderwerpen. Boeiend? Absoluut! Schokkend? Soms. Confronterend? Misschien. Interessant, met een knipoog en vanuit meerdere perspectieven belicht? Altijd!

Deze week: thuisblijfmoeders. Dom stofzuigervee of juist een slimme keus? En hoe is het nou echt, om thuis te blijven voor de kinderen?