Lisa Vermeij Dossier 31 mrt 2018, 08:35

Leestijd: 8 minuten

Ex-Jehovagetuige Ilona is eindelijk van God los!

,,De macht van de organisatie is zo groot, dat wordt echt onderschat.” De 41-jarige Ilona was sinds haar geboorte onderdeel van de Jehovah’s Getuige Gemeenschap. Ze trouwde op jonge leeftijd en kreeg vier kinderen met haar inmiddels ex-man, ze leidde een sober leven dat in het teken stond van god. Na 32 jaar brak Ilona met de gemeenschap omdat ze zich niet meer kon vinden in de in haar ogen absurde denkwijze van haar geloof. Een heftig besluit dat haar door haar familie en vrienden niet in dank werd afgenomen. Zij verbraken het contact. Toch heeft ze er het mooiste cadeau voor terug gekregen: ,,Ik heb mijn vrijheid van denken terug, dat is het kostbaarste wat je kunt hebben.”

Alles werd bijgehouden

Ilona groeide samen met haar twee zussen op in de buurt van Zoetermeer. Haar ouders waren actief in de Jehova’s Getuigen Gemeenschap en daardoor stond Ilona’s jeugd, tiener- en twintigjaren in het teken van het geloof. Als kind mocht Ilona niet met andere kinderen afspreken. Ze moest elke week drie vergaderingen bijwonen en er ware vele studiemomenten over het geloof. ,,Alles werd bijgehouden, hoeveel je had gepredikt, hoeveel boeken je had verspreid en als je niet aan de eisen had voldaan of als je rok niet lang genoeg was, dan kwamen ze verhaal halen.”

Verjaardagen niet vieren

Op haar 19e trouwde ze met haar inmiddels ex-man die ook Jehovagetuige was. Samen kregen ze vier kinderen. Ilona en haar man gaven hun kinderen de normen en waarden mee van het geloof, maar in de loop der tijd begon ze een besef te krijgen dat ze het met veel dingen niet eens was. ,,Als Jehovagetuige mag je je verjaardag niet vieren. Ik wilde voor mijn kinderen toch even stil staan bij deze speciale dag en vierde dit dan heel klein met ze.”

Geloof in geloof verloren

Langzamerhand kwam bij Ilona het besef dat ze niet meer geloofde. Op haar 29e scheidde ze van haar man en vanaf dat moment werd ze steeds minder actief binnen de gemeenschap. ,,Als Jehovagetuige mag je eigenlijk niet scheiden. Je krijgt te maken met allerlei regels als je gaat scheiden en mag dan eigenlijk ook niet meer hertrouwen.” Na haar scheiding bleef Ilona de bijeenkomsten bezoeken maar ze merkte dat de mensen binnen de gemeenschap anders met haar om gingen. ,,Ze willen je nog houden en zijn bang dat ze je verliezen, maar je merkt dat de sfeer is veranderd.”

Haar leven veranderde ook en Ilona proefde steeds meer van haar vrijheid. Net na de scheiding was Ilona wel even goed van ‘god los’. ,,Mijn kinderen waren om de week bij mij en dan weer bij mijn ex. Als ik een vrije week had, ging ik veel uit! Ik kon eindelijk doen waar ik zin in had!” Maar het contact met de gemeenschap had ze nog niet helemaal verbroken. Een van de belangrijkste redenen was dat ze het contact met haar familie niet wilde verbreken.

‘Moet ik echt vertellen dat homo’s slecht zijn?’

Net na haar scheiding leerde Ilona op haar werk een hele lieve jongen genaamd Colin kennen. Colin was een steun en toeverlaat voor Ilona, maar hij was homo, iets dat bij de Jehova’s niet geaccepteerd werd. ,,Toen begon het bij mij echt te kriebelen. Moet ik dit aan mijn kinderen vertellen? Moet ik vertellen dat alle homo’s slecht zijn? Ik stond daar totaal niet achter.” Het was voor haar duidelijk dat ze zich niet meer kon vinden in het geloof van de Jehova’s. Vanaf dat moment is ze inactief Jehova geworden.

Gebroken met ouders en vrienden

Sinds Ilona inactief is als Jehovagetuige (zo noem je iemand die niet meer actief deelneemt) is haar leven 180 graden veranderd. Het is alsof ze een nieuw leven is aan gegaan. Niet alleen het contact met familie was minder, eigenlijk was haar hele vertrouwde wereldje ingestort. ,,Vrienden negeren, je hele vriendengroep is weg en je hele systeem is onderuitgehaald.”

Puur ongeloof

Ook Ilona’s ouders en zussen stonden niet achter haar beslissing. De laatste jaren spraken ze elkaar minimaal, maar ze heeft geprobeerd het contact te onderhouden. Sinds een aantal weken hebben haar ouders het contact helemaal gebroken. Een beslissing die voor Ilona vooral duidt op ongeloof. ,,Dit heeft niets meer met geloof te maken, dit is gewoon ongeloof. Ik kan niet begrijpen dat je als christelijk mens zo met je kinderen om kan gaan.”

Ilona is regelmatig verdrietig, juist op hele gelukkige momenten mist ze haar ouders. Toch geeft de situatie haar ook veel kracht. ,,Als je niets meer te verliezen hebt, dan heb je alles te winnen.” Ilona hoop met haar verhaal andere Jehovagetuigen te inspireren en werkt aan een boek genaamd Het gezicht van de waarheid. Ook deed ze afgelopen jaar haar verhaal op Q-music, dit maakte veel los bij de luisteraars. ,,De macht van de organisatie is zo groot, dat wordt echt onderschat. Ik wil andere mensen laten zien hoe het is als je eruit stapt en alles kwijtraakt. Het is zwaar, maar je krijgt er zo veel meer voor terug.”

Liefde voor god groter dan liefde voor kind

Jehovagetuigen geloven in het eeuwige leven. ,,Stel dat God tegen mij zou zeggen: je krijgt het eeuwige leven, je hebt nooit meer verdriet, maar je moet wel 1 van je kinderen achterlaten. Ik zou dat nooit doen, maar mijn ouders hebben dat wel gedaan." Ilona had het graag anders gezien, ze had met liefde voor haar ouders willen zorgen, maar ,,hun liefde voor god is groter dan de liefde voor hun kind.”

Zelf beslissingen maken

Ilona is vooral blij dat ze haar vrijheid terug heeft. Dat ze zelf beslissingen kan maken en dat ze haar kinderen in vrijheid kan opvoeden. Ze geniet nog iedere dag van alledaagse zaken en is nog steeds op ontdekkingsreis. ,,Ik kan de muziek draaien die ik wil, zelf bepalen hoe lang mijn rokje is, zelf bepalen met wie ik om ga. Ik mag zelf bepalen of ik een tattoo wil, dat is voor mij allemaal zo bijzonder.” Als tiener moest Ilona stoppen met haar opleiding. ,,Werk en studie is niet belangrijk voor de Jehova’s.”

Ilona legt uit dat ze vooral moest wennen om nieuwe sociale vaardigheden aan te leren. Het bezoeken van een verjaardag is voor de meeste mensen van ons een alledaagse sociale gebeurtenis. ,,Wij vierden nooit verjaardagen, ik had geen idee hoe dat ging. Moest je iedereen feliciteren? Of alleen de jarige? Het klinkt heel stom, maar voor mij was dat allemaal nieuw.”

Zou Jezus mee willen kijken?

Als we Ilona vragen naar de vooroordelen die we kennen van de Jehovah’s getuigen: voet tussen de deur, geen televisie en seksueel misbruik, krijgen we wederom een eerlijk en oprecht antwoord. Ilona legt uit dat het verhaal van Jehovagetuigen die een voet tussen de deur zetten om zo hun geloof aan te prijken onzin is. ,,Dat krijgen we echt niet geleerd.” Ook mogen Jehovagetuigen heus wel af en toe televisiekijken. ,,Maar er wordt wel veel aandacht aan besteed naar wát je mag kijken. Je moest je altijd voorstellen dat Jezus bij je op visite zou zijn. Zou hij dan met je mee willen kijken?"

Seksueel misbruik

Aan het vooroordeel over de omgang met seksueel misbruik is volgens Ilona niets gelogen. ,,Het is verschrikkelijk, maar dat is waar. De naam van de organisatie wordt hooggehouden en er wordt afgeraden om naar de politie te gaan.’’ Voor Ilona is dit een van de redenen dat ze blij is dat ze weg is bij de gemeenschap. Toch is het voor haar niet makkelijk, want ze kent genoeg mensen in haar directe omgeving die kapotgaan aan hun verleden en refereert daarbij naar het seksueel misbruik binnen de gemeenschap.

Geloof in god verloren

Momenteel gelooft Ilona niet meer in een god. ,,Ik geloof niet meer in de persoon daarboven. Niet het verhaal dat ik heb geleerd.” Hoewel Ilona’s huidige normen en waarden in totaal contrast staan met de gedachten van de Jehova’s en ze nooit meer zou willen terug keren naar de gemeenschap, is er toch iets wat ze wel heeft overgehouden aan haar geloof. ,,Liefde. Hoe tegenstrijdig het ook klinkt. Maar je moet altijd handelen vanuit liefde, dan kan je niet de fout in gaan.” Ilona kent verdrietige momenten waarop ze haar ouders en oude vrienden mist.

Gelukkig zijn er meerdere oude vrienden die zich hebben uitgesloten van de gemeenschap. Ilona vindt veel steun bij hen. Een van haar beste vriendinnen Alenka (ook ex-Jehovagetuige) kreeg onlangs te maken met kanker. ,,Haar ouders hebben het contact ook grotendeels verbroken.. Ze hebben nauwelijks iets van zich laten horen, terwijl ze lag te vechten voor haar leven! Ik begrijp dat niet, het is een schrijnend voorbeeld van hoe de gemeenschap in elkaar zit.”

OVER METRO DOSSIER

Elke zaterdag vind je bij Metro verhalen over spraakmakende zaken. We kennen het, doordeweeks moet alles vlug, maar gelukkig is er in het weekend tijd om lekker lang te lezen over opzienbarende onderwerpen. Boeiend? Absoluut! Schokkend? Soms. Confronterend? Misschien. Interessant, met een knipoog en vanuit meerdere perspectieven belicht? Altijd!

Deze week: Het geloof in Nederland. Hoeveel mensen geloven er nog? Hoe is het om je op latere leeftijd nog bij een geloof te gaan? En hoe is het als je na jaren streng geloven eindelijk van ‘god los bent’?