Kasper Hermans Dossier 23 sep 2017, 06:38

Leestijd: 3 minuten

‘Pas gameverslaafd als je leven eronder gaat lijden’

Met Destiny 2 en FIFA18 zijn er deze maand flink wat grote gamereleases. Heerlijk dus voor fanatieke spelers, die uren weg kunnen kruipen achter hun gameconsole. En voor je het weet is de dag voorbij. Maar wanneer is gamen nog een leuk tijdverdrijf en wanneer spreken we van een verslaving? Metro vroeg het Regina van den Eijnden, onderzoekster op het gebied van gameverslaving aan de Universiteit Utrecht.

Uit een enquête onder 336 Metro-lezers (18-34 jaar) blijkt namelijk dat twee derde van de jongeren weleens de tijd vergeet tijdens het gamen. Nog eens 18 procent geeft toe de klok (haast) altijd uit het oog te verliezen als de spelcomputer eenmaal aanstaat. Maar dat alleen maakt je niet verslaafd, aldus Van den Eijnden.

Prikkels

„De tijd vergeten gebeurt ook heel snel als je een film kijkt, bijvoorbeeld”, stelt ze. We zouden cognitief namelijk niet in staat zijn om dat dan nog in de gaten te houden. „Zeker tijdens het gamen zijn er zoveel prikkels die je moet opzuigen, dat er simpelweg geen ruimte is voor wat anders. Al je aandacht gaat daarnaartoe.”

Maar wat zijn dan wél tekenen van gameverslaving? „Wanneer de rest van je leven eronder gaat lijden.” Dus pas als je sociale afspraken afzegt (een derde van de respondenten zegt dat weleens te doen en 3 procent ‘vaak’) of je je ziek meldt van school of werk (9 procent zegt dit ‘weleens’ te doen en 2 procent zelfs ‘vaak’), val je onder de definitie ‘gameverslaafd’. Dus als 2 personen dagelijks vier uur gamen, maar bij slechts een van hen lijdt het dagelijkse leven eronder, dan is technisch gezien alleen diegene verslaafd.

Gedragsverslavingen

Anders dan bij roken (nicotine) en drank (alcohol), die onder de middelenverslavingen vallen, is er bij gamen sprake van een gedragsverslaving. „Roken en gamen lijken wel veel op elkaar als je kijkt naar wat er in de hersenen gebeurt. Ze activeren allebei het beloningscentrum in de hersenen”, vervolgt Van den Eijnden.

Gamen kan heel belonend zijn, bijvoorbeeld als je wint, maar er spelen meer factoren mee. Zoals het sociale aspect. „Het kan zijn dat iemand binnen de game een speciale status verkrijgt, iets wat hij in het normale leven nooit zal bereiken. Ook kan gamen een manier zijn van omgaan met problemen; door gamen vergeet je voor een moment alles.”

Gameverslaafd

In de DSM-5, het diagnostische handboek voor psychiatrische problemen, zijn voor Internet Gaming Disorder negen criteria opgenomen. Indien je op vijf van de negen punten hoog scoort, ben je volgens de DSM-5 ‘gameverslaafd’.

In het Metro-onderzoek gaf 17 procent aan weleens bang te zijn geweest verslaafd te zijn aan gamen, iets wat Van den Eijnden herkent uit haar eigen onderzoek dat ze deed op tien middelbare scholen in Nederland bij scholieren tussen de 12 en 15 jaar oud. „Op basis van de criteria van de DSM-5 lag het percentage echter op 8 procent bij de jongens en op 1 procent bij de meisjes.”

Zich schamen voor hun verslaving, deden de deelnemers volgens Van den Eijnden niet. „We hebben ook gevraagd in hoeverre ze zichzelf gameverslaafd achtten en dat hing sterk samen met de score op de DSM-5-criteria. Al zullen de meeste jongeren die zich gameverslaafd voelen dit eerder in een anonieme vragenlijst toegeven dan aan hun ouders.”

OVER METRO DOSSIER

Elk weekend duikt Metro de diepte in! Hoe? Elke zaterdag vind je bij ons verhalen over de meest spraakmakende zaken. We kennen het, doordeweeks moet alles vlug maar gelukkig is er in het weekend tijd om lekker lang te lezen over opzienbarende onderwerpen. Boeiend? Absoluut! Schokkend? Soms. Confronterend? Misschien. Interessant, met een knipoog en vanuit meerdere perspectieven belicht? Altijd!

Onze beste auteurs, vormgevers, filmmakers en fotografen stellen deze bazige dossiers voor je samen. Zo heb jij op maandag gegarandeerd een tof verhaal om te delen met vrienden en collega’s. Met Metro Dossier ben je helemaal up-to-date. Stop met koppensnellen en verwen je hersencellen!

Ditmaal: gamen. Hoe gameverslaafd is Nederland? Wat spelen we, hoe spelen we, zeggen we weleens afspraken af om te kunnen gamen en wat als je je brood verdient met gamen? Lees het deze week in Metro Dossier: