Redactie Metro Nieuws 19 mei 2017, 13:21

Leestijd: 3 minuten

Vijf vragen over Julian Assange

Het internationale arrestatiebevel tegen de Australische klokkenluider Julian Assange is vrijdag ingetrokken door de Zweedse justitie. Het onderzoek tegen de oprichter van klokkenluiderssite WikiLeaks naar aanleiding van twee mogelijke verkrachtingen in 2010 is stilgelegd.

1 Wanneer was Assange voor het eerst in het nieuws?

In 2006 richtte journalist, hacker en internetactivist Julian Assange klokkenluidersite WikiLeaks op. Assange is een voorvechter van totale openheid. Hij vindt een transparante, controleerbare overheid en het naar buiten brengen van misstanden zwaarder wegen dan de nadelen. Op WikiLeaks brengt Assange onthullingen met impact naar buiten. Klokkenluiders uit overheidinstellingen en bedrijven kunnen anoniem documenten delen op de site. Zo werd er in 2007 op de site een handleiding gepubliceerd van het Amerikaanse leger in de gevangenis van Guantanamo Bay. Uit het document bleek dat sommige gevangenen geen bezoek mochten ontvangen van een arts. In april 2010 werd WikiLeaks wereldwijd bekend omdat op de site een video genaamd Collateral Murder werd gedeeld waarin te zien was hoe Amerikaanse militairen vanuit een helikopter burgers en journalisten aanvielen in Bagdad.

2 Waarom had Zweden een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Assange?

Volgens de beschuldigingen heeft de 45-jarige Australiër in 2010 twee vrouwen verkracht. Hij heeft dit zelf altijd ontkend. Sinds juni 2012 verblijft Assange in de ambassade van Ecuador in Londen. Hij kreeg daar politiek asiel waardoor de Britten hem niet konden uitleveren aan Zweden. Assange heeft eigenlijk sinds de onthullingen van WikiLeaks al geen vaste woonplaats meer gehad. Hij voorkwam zo dat Amerikaanse veiligheidsdiensten hem in handen kregen. Zo zou hij op vliegvelden hebben geslapen en verbleef hij naar eigen zeggen in Tanzania, Kenia, IJsland en Zweden.

3 Waarom willen de Amerikanen hem vervolgen?

De Amerikanen willen Assange vervolgen omdat zijn site WikiLeaks massaal geheime documenten van de Amerikaanse overheid heeft gepubliceerd. Al in 2010 openden de Amerikanen de jacht op Assange. Er loopt dus al zeven jaar een strafrechtelijk onderzoek, maar Assange is nog steeds niet formeel aangeklaagd. Vorige maand liet het Amerikaanse ministerie van justitie weten bezig te zijn met een aanklacht voor een arrestatiebevel voor Assange. Ze zouden bewijs hebben gevonden dat WikiLeaks heeft samengespannen met Edward Snowden, voormalig analist van de Amerikaanse geheime dienst NSA, bij het lekken van geheime documenten.

4 Kan hij nu dan de ambassade van Ecuador verlaten?

Nee, want ondanks dat het arrestatiebevel is ingetrokken, kan hij nog steeds worden opgepakt als hij de ambassade verlaat. Hij heeft zich namelijk in 2012 op borgtocht niet in de rechtbank gemeld.

5 Waarom is het onderzoek tegen Assange stopgezet?

Volgens hoofdklager Marianne Ny is het onderzoek stopgezet omdat de Zweedse justitie geen mogelijkheid ziet om Assange naar Zweden te halen en de vraag of Assange schuldig of onschuldig is, kan het OM nu niet vaststellen. De aanklacht is formeel niet van de baan. Ny laat weten dat de zaak weer wordt opgepakt als Assange zich in Zweden vertoont. Ze voegde er wel aan toe dat het misdrijf waar Assange van wordt verdacht, in augustus 2020 verjaart.

https://twitter.com/JulianAssange/status/865496201839337472

Kort nadat bekend was geworden dat het arrestatiebevel was stopgezet, plaatste Assange een foto zonder bijschrift op Twitter. Zijn advocaat noemde het besluit van de Zweedse aanklager „totale winst voor ons”. Ook zei hij tegen de Franse zender FranceInfo dat Assange politiek asiel wil aanvragen in Frankrijk.