Claartje Vogel Lifestyle 10 dec 2019, 15:06

Leestijd: 4 minuten

‘De Santa Run draait om kerst en gezelligheid’

Er worden dit jaar meer Santa Runs dan ooit georganiseerd in Nederland. Waar komt het fenomeen vandaan en waarom is de kerstmannenloop zo populair?

Vlak voor kerst trekken zo’n 25.000 mannen, vrouwen en kinderen een kerstmannenpak aan. Zij verzamelen zich op 60 plaatsen in heel Nederland om samen te wandelen, joggen of rennen voor het goede doel.

„Iedereen kan meedoen, van acht tot achtentachtig", zegt Paul van Rooijen, voorzitter van de Stichting Rotary Santa Run. Twaalf jaar geleden organiseerde hij de eerste kerstmannenloop voor het goede doel van Nederland. In zijn woonplaats Gorinchem liepen toen 500 mensen mee. Afgelopen jaar waren dat er 1500. Van Rooijen: „De Santa Run liep als een rode slinger door de stad en over de dijk bij Gorinchem. Een prachtig gezicht."

Landelijk fenomeen

Inmiddels is de Rotary Santa Run een landelijk fenomeen. Vorig jaar haalden de clubs in totaal zo’n 400.000 euro op voor het goede doel. Het meeste geld komt van sponsors, maar de kerstmannen- en vrouwen dragen zelf ook bij met hun inschrijfgeld. Inschrijven kost 10 euro per persoon. Daarvoor krijgen deelnemers een kerstmannenpak of -jurkje, startnummer en een medaille. Er blijft altijd geld over en dat gaat in de pot.

In Nederland zijn de meeste Santa Runs initiatief van de Rotary. Dat is een zogenaamde ‘serviceclub’: een vereniging van welgestelde mensen die zich inzetten voor het goede doel. Er zijn honderden van dit soort clubs in Nederland. Het gaat niet zo goed met de Rotary. Ooit was het vanzelfsprekend dat je je als ondernemer, notaris of advocaat aansloot, maar tegenwoordig staan dit soort clubs vooral bekend als ‘elitair en oubollig’. De ledenaantallen lopen al jaren terug. „Wij waren op zoek naar een manier om dat imago te verbeteren", vertelt Van Rooijen. „We wilden iets sympathieks doen waar echt iedereen zich bij kan aansluiten. Dat werd de Santa Run."

De Rotary heeft het idee niet zelf bedacht, geeft hij toe. De allereerste Santa Run ter wereld werd volgens de BBC in 2001 gehouden in Newtown, Wales. Inmiddels vinden de kerstmarathons plaats in heel Europa. Een bijzondere is kerstmannenloop is bijvoorbeeld de Santa Speedo Run in Boedapest, waarbij de deelnemers geen warm kerstmanpak aan hebben, maar zwembroekjes, hardloopschoenen en een kerstmuts.

Meer dan honderd goede doelen

Van Rooijen is nog steeds verantwoordelijk voor de organisatie van de Run in Gorinchem. Komende editie (21 december) staat de accountant weer erwtensoep en glühwein uit te delen. Daarnaast coördineert hij de landelijke acties. „Iedere club bepaalt zelf waar het geld heen gaat", zegt Van Rooijen. „Wij moedigen de organisaties aan om ook een deel aan het landelijke doel te schenken. Dit jaar gaat de landelijke opbrengst naar de Nierstichting."

In totaal steunt de Santa Run meer dan honderd goede doelen, want iedere Rotary schenkt een deel van zijn pot aan lokale projecten. In Bennekom gaat bijvoorbeeld het meeste geld naar meubels voor het Mooi Leven Huis, een zorgcomplex voor mensen met een ernstige beperking. Een kleiner deel van de opbrengst gaat naar het landelijke doel. Organisator Rutger van Roest liep vorig jaar voor het eerst mee met een kerstmannenloop in het Gelderse Oosterbeek. „Tot dan toe had ik er nog nooit van gehoord", vertelt de financieel adviseur. „Het was zo leuk om te doen, dat ik dit ook wilde organiseren in mijn eigen dorp."

Zo gezegd, zo gedaan. Morgen (14 december) lopen de inwoners van Bennekom voor het eerst een Santa Run. Zijn werkgever Van Zon & Partners Financieel Advies is een belangrijke sponsor. Van Roest heeft inmiddels bijna 400 aanmeldingen binnen en verwacht dat er nog meer deelnemers bijkomen. „We staan op de dag zelf klaar met een kraam, zodat mensen op het allerlaatste moment nog een pak kunnen kopen om mee te doen."

Geen wedstrijd

Het draait allemaal om het goede doel, kerst en gezelligheid, vertelt hij. „De sfeer is ook echt anders dan bij een normaal hardloopevenement", vertelt Van Roest. „Tijdens een marathon zijn de meeste hardlopers vooral bezig met zichzelf en hun eigen prestatie, bij een Santa Run draait het veel meer om gezelligheid. Iedereen is gelijk en bijna anoniem in zo’n kerstmanpak. Ik ben continu bekenden aan het spotten. Zou de buurvrouw ook meelopen?"

Het is geen wedstrijd en je hoeft niet vooraf te trainen. Je kunt zelfs met een rolstoel, kinderwagen of samen met je hond mee wandelen. De route is in iedere stad ongeveer 3 kilometer lang. „Dat kun je in tien minuten rennen of in een half uur lopen", zegt de landelijke organisator. „Het woord ‘run’ klopt eigenlijk niet, voor de meeste deelnemers is het meer een Santa Walk."

Meer Santa Runs

Behalve de Rotary Santa Run zijn er ook Santa Runs van andere organisaties. Is rennen of wandelen in een kerstmanpak je niet gek genoeg? In Vriezenveen combineren ze de kerstmanloop met een obstakelbaan. Je rent door een doolhof, rookmachines en eindigt met een grote stormbaan vol zeepsop. De run zelf is inmiddels uitverkocht, maar je kunt nog wel komen kijken of naar de afterparty. Een andere bijzondere kerstloop vindt plaats in het Vondelpark in Amsterdam: de Ugly Sweater Run, oftewel hardlopen in je lelijkste kersttrui.