Onvoorwaardelijk is vies

Marjon Zomer 22 aug 2016

Het is prachtig en ideaal of zelfs romantisch zo je wilt: onvoorwaardelijke liefde. We plachten te denken dat zoiets bestaat. Bijvoorbeeld mensen met honden. Hun hond houdt van en volgt het baasje onvoorwaardelijk. Je geeft een hond eten, onderdak, aait het beest eens over het hoofd, roept er in mensentaal wat dingen tegen en wat je terugkrijgt is die onvoorwaardelijke trouwheid en liefde. Dat de baasjes degene aan de andere kant van de lijn zijn vergeten ze voor het gemak. Dat zij die condities scheppen in de band die je samen aangaat. Of in dit geval nogal eenzijdig aangaat want jij besloot om die hond te nemen, ook al zeggen sommige van die baasjes dingen als ‘hij koos mij’ of nog enger ‘hij kwam op mijn pad’.
Onvoorwaardelijk. Het is een idioot woord. Een voorwaarde voor onvoorwaardelijk is dat er geen voorwaarden zijn. Gisteren in Zomergasten zei Griet Op de Beeck: ‘Niet alle ouders kunnen onvoorwaardelijk van hun kind houden, maar het kind houdt altijd van de ouders’.
Het impliceert nogal wat deze uitspraak. ‘Een kind houdt altijd van de ouders’. Net als bij honden en hun baasjes zijn kinderen overgeleverd aan de ouders. Een afhankelijkheidspositie waar je als kind weinig invloed op had of uit kunt oefenen. Überhaupt al het feit dat ouders beslissen dat jij er bent (gekomen). Ik hoef verder niet uit te leggen dat je als kind, net als bij die honden, voor basale zaken als eten, een aai over de bol, en alles wat een mens verder nodig heeft om in leven te blijven een heel aantal jaren van het begin van je leven in die afhankelijke positie blijft zitten. En sommige mensen komen er hun hele leven niet los van.
Dan het eerste van haar, te stellige, uitspraak. ‘Niet alle ouders kunnen onvoorwaardelijk van hun kind houden’, bedoeld ze hiermee dat ouders, want ouder en langer geleefd, dingen weten die je als kind niet weet? Keuze hebt? Of hebben die kinderen iets gedaan waardoor de onvoorwaardelijke liefde verdween? Of is het zo dat je voorwaarden mag scheppen aan het onvoorwaardelijke als jij degene bent die het lijntje vasthoudt?
Onvoorwaardelijk, het klinkt zo mooi maar ik vind het vies. Onvoorwaardelijk betekent dat je niet nadenkt, blind volgt, niet beter weet. Een voorwaarde voor onvoorwaardelijk is dat er geen voorwaarden zijn. En zo heft het woord zichzelf op.