Spreek je moerstaal!

“We moeten een U-turn maken… een Ú-turn”, adviseert een vijftigplus-mevrouw haar vijftigplus-vriendinnen in de trein. Een manager neemt afscheid van zijn gesprekspartner: “Keep you posted!”. Op internet lees ik een vacaturetekst: “Je bent een (razend) enthousiaste social media tijger met een duidelijke en enthousiasmerende tone of voice”. En dan heb ik het nog niet eens over een zekere ex-bokser die zijn moedertaal weigert te spreken op de Nederlandse televisie.

De meeste Nederlanders spreken een mondje Engels en steken die vaardigheid niet onder stoelen of banken. Jammer genoeg hangt de eigen taal er vaak maar wat bij, als een ongewenst stiefkind. Achteloos haalt het halve land bijvoorbeeld ‘dat’ en ‘wat’ en zelfs ‘die’ en ‘wat’ door elkaar. Dagelijks regent het pareltjes zoals: “De auto wat achtervolgd wordt, moet stoppen”. Je vraagt je af hoe de immigranten Nederlands moeten leren als we zelf maar wat rommelen.

Dames en heren, het is tijd voor een revolutie. Laten we om te beginnen het overmatige Engels eruit gooien. Dat kan heel goed. Zo zijn er prachtige Nederlandse woorden en uitdrukkingen die het gewauwel aan het begin van dit stuk perfect kunnen vervangen. Een U-turn is een U-bocht, de manager had het kunnen houden bij “Ik houd je op de hoogte” en een tone of voice is niets anders dan een verteltrant. We kunnen het!

De woorden zijn echt wel bekend. Iemand die vijftig jaar in Nederland heeft gewoond, weet wat een U-bocht is. En de globalisering verklaart heus niet alle blabla. Dat kan toch niet de enige reden zijn waarom werknemers hun ‘targets’ moeten halen, sollicitanten een ‘pitch’ houden, starters ‘young professionals’ heten en vergaderingen tot ‘meetings’ zijn omgedoopt? (Voor deze jeukwoorden stel ik de volgende alternatieven voor: doelen, presentatie, starter, vergadering of bijeenkomst.)

De welwillendheid waarmee Engelse uitdrukkingen worden overgenomen, heeft volgens mij eerder te maken met indruk willen maken op anderen of jezelf beter willen voordoen dan je bent. Maak ik me ook schuldig aan. Probleem is alleen dat je steeds meer Engels nodig hebt om nog indruk te kúnnen maken op anderen. Wie zijn moedertaal onder het tapijt veegt, geeft bovendien het signaal af geen waardering te hebben voor het eigene. Eigenlijk best stom. Weg dus met dat Engels en op naar een herwaardering van het Nederlands! Toch goede sier maken met een vreemde taal? Probeer eens Duits of Frans. Dát is pas salonfähig.